ترکیب سازی در کلیله و دمنه

اهمیت تحقیقات مربوط به زبان فارسی، این میراث گرانقدر ملّی و فرهنگی ایرانیان بر کسی پوشیده نیست تا کنون پژوهش-های فراوانی در این زمینه صورت گرفته، ولی هنوز مواردی می توان یافت که بررسی آن ها ضروری به نظر می رسد. ساختمان واژه یکی از این موارد است. مسئله ی واژه سازی (ترکیب واژه های آزاد با هم و یا ترکیب آن ها با بندهای اشتقاقی است) و گزینش واژه های فارسی در برابر واژه های بیگانه، سال هاست که مورد توجه ایرانیان قرار گرفته، فرهنگستان و موسسات تحقیقاتی به طور گروهی و یا توسط نویسندگان و مترجمان به طور انفرادی صورت گرفته و همچنان ادامه دارد. هدف اصلی این پژوهش با عنوان ترکیب سازی در کلیله و دمنه، مطالعه و بررسی ساخت ترکیبی و اشتقاقی واژه های فارسی در کتاب مورد نظر است با توجه به این که کتاب کلیله و دمنه یکی از قدیم ترین کتب نثر فارسی است با بررسی واژه های آن می توان الگوی مناسبی از ساخت واژه در نثر قرن ششم ارائه داده به طوری که ابتدا کتاب ذکر شده مورد مطالعه ی دقیق قرار گرفته و واژه های غیر مبسوط با ذکر نمونه مثال در جمله آورده شده است. این پژوهش شامل پنچ فصل است. فصل اول کلیات پژوهش است که در آن اهداف پژوهش و اهمّیت آن، پیشینه ی پژوهش و تعاریف لازم جهت ورود به بحث اصلی ارائه شده است. فصل دوم با عنوان وندها به واژه های پسوندها. فصل سوم مربوط به واژه های مرکب است، در این فصل به کلیات مرکبی که از دو یا چند جزء معنادار ساخته شده با ذکر طبقه بندی دستوری آن ها پرداخته شده است؛ فصل چهارم به واژه های مشخص مرکب اختصاص یافته واژه های مشتق با ذکر نمونه مثال آورده شده است و فصل پنجم به گروه ها اختصاص یافته که با ذکر مثال آورده شده است. واژگان کلیدی: کلیله و دمنه، زبان، واژه های غیر بسیط، مشتق، مرکب.